22 mar 2013

IES As Mercedes (Lugo): "ISTO FUNCIONA, NON O DESINTEGREDES"

Entre a primeira noticia (felicitación!) e a segunda ("desintegración"),
 pasou exactamente un mes


REFERENCIA DO CONSELLO DA XUNTA DO 21 DE MARZO DE 2013 
PRESIDIDA POLO SR.  FEIJÓO PARA A CREACIÓN DO CIFP "AS MERCEDES" 
>  https://docs.google.com/file/d/0B0qCkh8vVLBUMndGN2NqWGhoaTQ/edit


NOTICIA 1
(Voz de Galicia, 19 de febreiro de 2013)

"O conselleiro de Cultura e Educación felicita ao IES As Mercedes pola implantación no centro do sistema de eficiencia enerxética co que gañaron o certame de Schneider Electric"

Xesús Vázquez Abad presidiu a presentación do proxecto co que o instituto lugués se impuxo na 1ª competición de Eficiencia Enerxética na FP.
Como premio, o centro recibiu fondos para poñer en marcha as solucións técnicas propostas no proxecto, coas que se agarda reducir nun 20% o consumo.

O conselleiro anunciou ademais a próxima adxudicación das obras para a reforma dos talleres do instituto.

“O conselleiro de Educación visita o IES As Mercedes para coñecer o seu sistema de eficiencia enerxética” 

O instituto de Lugo gañou coa iniciativa ou primeiro certame Schneider Electric, convocado polo Ministerio de Educación, Cultura e Deporte.

O proxecto foi elaborado polos estudantes de segundo curso do ciclo formativo de Eficiencia Enerxética e Enerxía Solar Térmica, baixo a titoría de Alberto Pereira e Víctor Paz. Ademais do conselleiro, ao acto desta mañá asistiron, entre outros, o director do instituto, Juan Antonio López Fernández; o alcalde de Lugo, José López Orozco; a delegada dá Xunta en Lugo, Raquel Arias; o xefe territorial de Educación, Jesús José Ramos Ledo; e o deputado e portavoz do grupo municipal do PP na cidade, Jaime Castiñeira.

«Demostrastes que sodes quen de realizar un esforzo con fins académicos e sabedes que, para obter uns froitos, ten que haber moito traballo detrás. As nosas máis sinceras felicitacións pola vosa madurez, que de seguro vos abrirá moitas portas», destacou Vázquez.

Máis información, AQUÍ > http://www.edu.xunta.es/web/node/8654

NOTICIA 2 

(Voz de Galicia, 19 de marzo de 2013)

Dimite o equipo directivo do IES As Mercedes de Lugo. Educación acaba de comunicar a transformación do instituto en Centro Integrado de Formación Profesional (CIFP)”  

Case 200 alumnos e 28 profesores do IES As Mercedes serán trasladados. Educación converte o instituto en centro integrado de FP e suprime a ESO e o BAC.

O paso a CIFP do IES As Mercedes deixa o sur da cidade sen instituto.
Educación enviará a ESO e o BAC ao San Xillao, ao Lucus e ao Feminino.

Preto de 200 alumnos e 28 profesores do IES As Mercedes de Lugo serán trasladados o curso que vén a outros institutos. A Consellería de Cultura e Educación anunciou onte a conversión do instituto da Avenida de Madrid en Centro Integrado de Formación Profesional (CIFP), unha medida que ampliará a oferta de ciclos formativos do centro, pero que implicará a supresión dos ensinos de ESO e Bacharelato.

Pouco despois de coñecer a decisión, que segundo confirmaron distintas fontes foi tomada «de xeito unilateral», sen consultar nin ter en conta á comunidade educativa afectada, a dirección do instituto, encabezada por Juan Antonio López Fernández, presentaba a dimisión.

O cambio obrigará a reorganizar de arriba a abaixo o funcionamento do centro, onde ata agora cursaban a secundaria obrigatoria estudantes provenientes dos CEIP As Mercedes e Illa Verde, de Lugo, e do Corgo. Desde o gabinete de prensa de Educación indicaron que aínda se descoñece a que institutos será adscrito a partir de setembro ese alumnado.

Nunha situación similar atópase a trintena de docentes que imparten materias na ESO e en BAC. Ao parecer, nestes momentos do curso o prazo de solicitude do concurso de traslados xa está pechado, polo que as opcións para elixir outro destino redúcense. Algúns dos profesores criticaron con dureza «a improvisación» con que se está levando a cabo o proceso. «Se nos avisasen con tempo poderiamos ter feito doutra maneira», indicaron.
* Blog da ANPA do IES As Mercedes
http://anpaasmercedes.blogspot.com.es/

* Blog > As mercedes loita
http://asmercedesloita.blogspot.com.es/

     

21 mar 2013

No día da árbore e da poesía, un poema de Darío Xohán Cabana


O MUNDO chámase carballo
O MUNDO chámase carballo.
Podía ser
abedueira, chopo,
capudre, castiñeiro,
sobreira, virgondoiro,
teixo sombrío ou freixo de tríplice raíz.


Pero non,
o mundo chámase carballo
desde que o mundo é mundo.


Deitouse o avó
dos avós dos avós
á sombra do carballo,
e adormeceu
, e o soño
naceulle dunha landra
coma cerebro
, fixo
dúas follas minúsculas
e unha raíz que axiña
se dividiu buscando
sales, metais, materias
orgánicas escuras,
colleu pulo, estrincouse
sobre a terra, tirou
da seiva cara arriba,
xemou en tres, en catro, en cinco gallas,
abriuse lento coma un mundo,
formou roda, os paxaros
aniñaron nas fronzas,
e o peto carpenteiro
carpentaba buratos.

20 mar 2013

Un poema de Manuel María para recibir a primavera


Cervo, flor dun soño, tremor
emocionado da terra
cando se prepara alborazada
para receber á primaveira,
tépedo vento milagreiro
que cruzas e iluminas
á floresta, lóstrego
que deixas nos nosos ollos
a sorpresa, a camelia gris,
pura e branca da nostalxia.

Cervo feito de luz, orballo,
claridade de alba, símbolo
do meu perfecto amor maduro
de anceios, de soños e de sedes:
gallopa novamente ó meu
cansado corazón esgarecido
para que poida sentir
unha vez máis, só unha vez,
             á xuventude
florecendo de novo no meu sangue.



Manuel MaríaMiniescolma. Monforte de Lemos: Edición de autor, 1998]




A xeito de curiosidade:

Esta poesía publicouse por vez primeira na páxina 16 da revista do Instituto de FP (hoxe IES) "A Pinguela" de Monforte o 3 de xaneiro de 1989, sendo eu profesor e coordinador da mesma, durante a miña estadía de tres anos na cidade do Cabe. 

Un grupo de alumnos do Instituto pedíronlle a Manuel María un poema para a revista e agasallounos con esta marabilla, inédita naquel momento. 

Máis tarde publicaríase en antoloxías do poeta chairego. 

Na lembranza daqueles tempos, unha vez máis, grazas a Don Manuel pola xentileza e xenerosidade que tivera connosco.   

A revista faciámola de xeito artesanal, sen ordenadores, cunha máquina de escribir "Olivetti-LETTERA 35" do centro, e o deseño, debuxos e ilustracións, elaborábano a man os propios rapaces. 

1989. Eran outros tempos...

17 mar 2013

Liortas na RAG. O que nos faltaba!


 
liorta s.f. 

1. Enfrontamento entre dúas ou máis persoas no que hai berros, discusións e incluso golpes. Formaron tal liorta, que ao final tiveron que separalos. Sinónimos: baralla, barallada, lea, lida . cf. algarada , algareo , algueirada . Seica houbo liorta entre eles. Sinónimos: agarra , altercado, camorra, disputa , pendencia , porfía , querela , refrega, rifa, zarracina
2. Asunto, situación etc., difícil de resolver. Non me veñas con liortas ... Sinónimos: cerellada, embrolla, enguedello, enleada, enredo, lea, leria, marfallada, zaragallada, zarangallada, zarapallada
3. Situación confusa con moito ruído e desorde. Coa liorta que arman non hai quen durma. Sinónimos: barullo , confusión , lea , rebumbio . cf. cotarro, galimatías. 

"A garrotazos" de Francisco de Goya. 1819  (Pinturas negras na Quinta do Xordo)

A xente "do común" espera da RAG algo máis ca isto


Qui dolet? A quen prexudica? ( Non * perxudica)
Velaí /Ei-la cuestión... (That is de question!)

15 mar 2013

"Como asaltar bancos e caixas de aforro con éxito"


O galego como lingua útil.

Tense dito mil veces, cen mil veces, millóns de veces, que o idioma galego non é un idioma útil, o que é certo nun determinado sentido da utilidade. Nos que así pensan subxace este esquema, estas tres premisas:

a) O galego non serve fóra das fronteiras do noso pequeno país; por conseguinte, o castelán (e aínda máis o inglés) é de maior utilidade.

b) O galego, secularmente idioma non escalafonal, é unha lingua que non produce diñeiro; sen embargo o castelán (e aínda máis o inglés) chaman polo diñeiro: teñen maior utilidade.

c) O galego ten sido (dito dun xeito moi impreciso) a lingua da xente non distinguida e/ou non poderosa; polo tanto o outro idioma da polémica, o castelán, ten máis utilidade.

¿Para que -pregúntanse moitos pais, moitas nais- o ensino dunha lingua así? Desde unha filosofía tan vulgar, tan inmoral da utilidade teñen toda a razón do mundo. Agora ben, eses pais e esas nais deberían esixiren nos nosos institutos a disciplina "como asaltar bancos e caixas de aforro con éxito", saber moito máis útil có castelán e o inglés xuntos. Quizais os asustase tanta coherencia.

Desde outra "moral" pódese pensar que o galego é un idioma útil, entrañablemente útil.

¿Haberá maior utilidade espiritual que entendérmonos na voz natural e cálida da maioría dunha comunidade?¿Haberá utilidade máis gratificante cá de non subestimar e ferir a ninguén porque fale a súa lingua histórica? ¿Haberá utilidade máis humana có feito de enfrontármonos coa construción do futuro sen rexeitarmos ou acomplexarmos, a realidade presente?

Xesús Alonso Montero , “ Lingua e administración” (1990?)

_______________________________________________________________________________
CUESTIÓNS PARA COMENTARIO:
1. Que "utilidade" ten para ti o galego? e o español? e o inglés?
2. Por que di o texto que o castelán e o inglés "chaman polo diñeiro"?
3. En que idioma realizas ti cada unha das funcións da lingua? por que usas ese idioma? 
Cres que o galego é valido para todas estas funcións? Xustifícao.

O conflito lingüístico. Definición, causas e consecuencias.

                        
                                                              Apuntes lingua from IES

8 mar 2013

8 de marzo, día da muller traballadora


A escola de Doloriñas de Julia Minguillón  (Lugo 1906 - Madrid 1965) 
 Museo de LUGO

Con este fermoso cadro a pintora enxalza por un lado, o mundo rural, 
e por outro, unha actividade que esqueceran os seus colegas pintores 
masculinos da época: a do traballo dunha muller mestra.

5 mar 2013

125 aniversario de Otero Pedrayo (5 de marzo de 1888 - 1976)

Busto de Ramón Otero Pedraio, na Praza Maior de Lugo

Considerado o "Patriarca das letras galegas", pertenceu á Xeración Nós e é un dos máis preclaros escritores galegos. Traballou diversos xéneros: ensaio, novela, poesía, ademais dos
estudos científicos de xeografía da súa cátedra da Universidade de Santiago.
Aínda que a actividade poética de Otero Pedrayo se pode considerar como algo marxinal 
dentro da súa ampla obra literaria, ten poemas soltos como este famoso 

Himno ao xamón 

Groria do porco, frol da invernía,
sona da casa, lapa de carne
Xamón.
Densidá ilustre da cena sabia,
gracia e potencia, rosa do pote,
Xamón.
Coallo dos froitos todos da terra,
labio fresqueiro, mantenza antiga,
Xamón
Febra xugosa, rica canteira onde
se curtan limpos poliedros
Xamón.
Benedictina fartura ilustre de Oseira e
Samos, coartel famoso,
Xamón.
Rei da lareira, carne petrucia, da Raza
esgrevia gardas o zume,
Xamón.
De rica alquímia Summa suprema,
(Fariña, poma. Landra, castaña.)
Xamón,
Sal do fumeiro, na noite negra
do viño en xerra irmán doado,
Xamón
Pai das artritis, das esclerosis .
fildalgas doenzas do pazo antergo,
Xamón.
Tentación dura pra o anacoreta,
coor de meixela, carne de lume,
Xamón.
Do chan galego tes a dozura
se a meias coces con fachas secas,
Xamón
Sono adoecido do triste abstemio
farto de berzas, todo augachirle,
Xamón,
Pra tí frolecen os soutos vellos,
medran as hortas, madura o nabo,
Xamón.
Para gabarte cantóu Homero,
brilas no hexámetro, manxar heroico
Xamón
Liturxias vellas impós ós fieis
aristocrática, feudal mantenza,
Xamón
Coma o pescado roxo e sabroso
amoleciches ó funcionario,
Xamón
Do norte xiado veu pra buscarte
o loiro suevo fillo da guerra,
Xamón.
Da xente aria vella mantenza,
na túa presencia trema o Semita,
Xamón.
Triste xudeu farto de ovella
morre de envexa pola túa groria,
Xamón.
Criado con calma, mimo, coidado,
da esencia do agro síntesis rara,
Xamón.
Mentras o fígado come o escolante,
ríllate ancioso o forte abade,
Xamón
Tes en Caldelas forte crianza
na neve xiada das cumes outas,
Xamón.
Dacón por ti goza de sona
de ser Porcópolis, Chicago noso,
Xamón.
Papa das carnes, cardealicio,
archimandrita da limpa mesa,
Xamón.
Homildemente a tí chegamosos
pelingrinos, fartos de légoas,
Xamón.
E no teu gosto fresco e potente
teñen consolo as nosas fames,
Xamón.
¡Rei da mantenza, sol do fumeiro,
que sempre agardes nosa chegada
Xamón.


Información sobre a vida e obra de Otero en >

E unha curiosidade relacionada coa RAG >

2 mar 2013

Composición da actual Real Academia Galega ("Colligit. Expurgat. Innovat")

Vicesecretario
Secretario
Presidente
Xosé Luís Méndez Ferrín, presidente de la RAG (AEP/Cabalar)
Tesoureiro
Arquiveiro/
Bibliotecario




  • Vacante a cadeira deixada tras o falecemento de Francisco Fernández del Riego. Foi elixido para cubrila Xosé Fernández Ferreiro.
  • Vacante a cadeira deixada tras o falecemento de Francisco Xavier Río Barja. Foi elixido para cubrila Pegerto Saavedra.
  • Vacante a cadeira deixada tras o falecemento de Xaime Illa Couto. Foi elixida para cubrila Fina Casalderrey.

Real Academia Galega é unha institución científica, creada en 1906, que ten como obxectivo o estudo da cultura galega, e en especial da lingua galega. Elabora as súas normas ortográficas, gramaticais e léxicas, deféndea e promociónaa. Ademais, decide a personalidade literaria á que se lle dedica o Día das Letras Galegas. Os seus membros son personalidades influentes do mundo da cultura galega, relacionados maioritariamente coa lingua. Dende o 23 de xaneiro de 2010 o seu presidente é Xosé Luís Méndez Ferrín, que substitúe a Xosé Ramón Barreiro Fernández.

HISTORIA DA RAG (1906-2013)
O precedente da Real Academia Galega foi a Comisión Xestora para a creación da Academia Galega, promovida por Emilia Pardo Bazán e Ramón Pérez Costales. Montouse sobre a base dunha sociedade, Folklore Gallego, presidida pola escritora.

Curros Enríquez, 
impulsor da RAG.
En 1904 Manuel Murguía publicou un artigo na revista do Gran Hotel de Mondariz no que propugnaba a creación dunha Academia galega. Este artigo espertou interese, e en 1905 constituíuse na Habana a Sociedade Protectora da Academia Gallega, grazas ao impulso de Manuel Curros Enríquez e Xosé Fontenla Leal. En Galiza seguiron esta iniciativa algúns persoeiros que se reunían na Libraría Rexional de Uxío Carré Aldao da Coruña. A Real Academia Galega constituíuse o 30 de setembro de 1906, presidida por Manuel Murguía, e con corenta membros. O acto celebrouse nos locais da Reunión Recreativa e Instructiva de Artesanos, case un ano despois da presentación legal dos seus estatutos. Os obxectivos iniciais eran fundamentalmente lingüísticos e incluían a elaboración dun dicionario e unha gramática, proxectos que demoraron moitos anos.














               Manuel Murguía, 
       Primeiro presidente da RAG.
Durante a presidencia de Murguía (1906-1923) elevouse a figura de Rosalía, comezouse a publicar o Boletín de la Academia Gallega (263 números) e a Academia viuse no medio de polémicas e enfrontamentos debido ao seu carácter galeguista. O segundo presidente, Andrés Martínez Salazar, foino só un ano, xa que morreu inesperadamente. A entidade entrou nun período de inactividade que motivou a fundación do Seminario de Estudos Galegos. O terceiro presidente foi Eladio Rodríguez (1926-1934), e durante este período entraron Castelao e Antón Vilar Ponte. Substituíuno Manuel Lugrís Freire, que houbo de dimitir en 1936 por problemas de saúde. Chegou entón a Guerra Civil española, que fixo silenciar a institución e levouna a unha etapa de semiclandestinidade durante a que foi presidida por Manuel Casás Fernández (1942-1960) e Sebastián Martínez Risco y Macías (1960-1977).
Esta etapa viviuse como un tempo de espera. En 1963 presentou a iniciativa do Día das Letras Galegas que, non moi valorada nun primeiro momento, tornouse especialmente   dinamizadora co transcurso dos anos. Desde as dependencias municipais do Palacio de María Pita, trasladouse á sede actual da rúa Tabernas na Coruña. No 1972 a RAG estandarizou o deseño actual das Armas ou Escudo do Reino de Galicia. Anos máis tarde, a RAG propuxo á Xunta de Galicia de conservar a memoria da antiga bandeira galega dentro da Bandeira de Galicia moderna. O resultado foi a superposición das armas ou escudo galego sobre a bandeira nacional civil, formando a actual bandeira oficial que debe figurar nos actos oficiais do goberno e institucións galegas.
Durante a presidencia de Domingo García-Sabell (1977-1997), produciuse o acordo co Instituto da Lingua Galega sobre as Normas Ortográficas e Morfolóxicas do Idioma Galego (1982). A Real Academia foi recoñecida como referencia na Lei de normalización lingüística. Creáronse un Seminario de Lexicografía, que elaborou o seu primeiro dicionario monolingüe, e o Seminario de Sociolingüística, que realizou o Mapa Sociolingüístico de Galicia.
Coa presidencia de Francisco Fernández del Riego (1997-2001) abriuse a institución, namentres que coa de Xosé Ramón Barreiro Fernández déuselle un pulo á informatización dos fondos documentais que se foran adquirindo e en 2003 revisáronse as Normas ortográficas e morfolóxicas.
En 2006 foi galardoada co Premio Fernández Latorre.
En maio de 2009, en vésperas do Día das Letras Galegas, a Academia publicou un manifesto en prol da lingua galega, para facer fronte á campaña de desprestixio orquestrada por unha parte dos grupos políticos e unha minoría social con escaso apoio en Galiza mais con medios importantes no Estado español. Neste manifesto reivindicou a necesidade dun uso simétrico do bilingüismo e mais unha presenza digna do galego en ámbitos nos que ten dificultades para se facer un oco, como a Xustiza ou o ensino. 

O 16 de xaneiro de 2010 a Academia emitiu un informe negativo das Bases para o decreto do plurilingüismo no ensino non universitario de Galicia coas que o PPdeG pretendía derrogar o decreto aprobado polo anterior goberno (formado polo PSdeGe BNG). O informe aprobouse por unanimidade e aclamación.

Análise académica das Bases para o decreto do plurilingüismo no ensino non universitario de Galicia  > AQUÍ