Economista e escritor brillante, lúcido, xa
case centenario exerceu o seu humanismo crítico
acerca da decadencia moral e social de Occidente, do neoliberalismo e as brutalidades do capitalismo salvaxe.
"¡Indignádevos!"
"Rapaces, coidado, nós loitamos por conseguir o que tedes,
agora tócavos a vós defendelo, mantelo e melloralo;
non permitades que volo arrebaten".
Prólogo de José Luis Sampedro en "¡Indignádevos!" (INDIGNEZ-VOUS/2010) de Stéphane HESSEL (1917-2013) loitador polos dereitos humanos e membro da Resistencia contra os nazis, falecido en febreiro deste mesmo ano.
"Eu tamén nacín en 1917. Eu tamén estou indignado. Tamén
vivín unha guerra. Tamén soportei unha ditadura. Ao igual que a Stéphane Hessel,
escandalízame e indígname a situación de Palestina e a bárbara invasión de
Iraq. Podería achegar máis detalles, pero a idade e a época abondan para
mostrar que as nosas vivencias sucederon no mesmo mundo. Falamos na mesma onda.
Comparto as súas ideas e faime feliz poder presentar en España o chamamento
deste brillante heroe da Resistencia francesa, posteriormente diplomático en
activo en moitas misións de interese, sempre a favor da paz e a xustiza.
¡Indignádevos! Un berro, un toque de clarín que interrompe o
tráfico vagabundo e obriga a levantar a vista aos reunidos na praza. Como a sirena
que anunciaba a proximidade daqueles bombardeiros: unha alerta para non baixar
a garda.
Ao principio sorprende. ¿Que pasa? ¿De que nos alertan? O
mundo xira como cada día. Vivimos en democracia, no estado de benestar da nosa
marabillosa civilización occidental. Aquí non hai guerra, non hai ocupación.
Isto é Europa, berce de culturas. Si, eses son o escenario e o seu decorado. Pero
¿de verdade estamos nunha democracia? ¿De verdade baixo ese nome gobernan os
pobos de moitos países? ¿Ou fai tempo que se evolucionou doutro modo?
Actualmente en Europa e fóra dela, os financeiros, culpables
indiscutibles da crise, salvaron xa a focha e proseguen a súa vida como sempre
sen grandes perdas. En cambio, as súas vítimas non recuperaron o traballo nin o
seu nivel de ingresos. O autor deste libro recorda como os primeiros programas
económicos de Francia despois da segunda guerra mundial incluían a
nacionalización da banca, aínda que despois, en épocas de bonanza, se foi
rectificando. En cambio agora, a culpabilidade do sector financeiro nesta gran
crise non só non conduciu a iso; nin sequera se formulou a supresión de
mecanismos e operacións de alto risco. Non se eliminan os paraísos fiscais nin
se acometen reformas importantes do sistema. Os financeiros apenas soportaron
as consecuencias dos seus despilfarros. É dicir, o diñeiro e os seus donos
teñen máis poder que os gobernos. Como di Hessel, "o poder do diñeiro
nunca fora tan grande, insolente, egoísta con todos, dende os seus propios
servos ata as máis altas esferas do Estado. Os bancos, privatizados,
preocúpanse en primeiro lugar dos seus dividendos, e dos altísimos soldos dos
seus dirixentes, pero non do interese xeral"
¡Indignádevos!, dilles Hessel aos mozos, porque da indignación
nace a vontade de compromiso coa historia. Da indignación naceu a Resistencia
contra o nazismo e da indignación ten que saír hoxe a resistencia contra a
ditadura dos mercados. Debemos resistirnos a que a carreira polo diñeiro domine
as nosas vidas. Hessel recoñece que para un mozo da súa época indignarse e
resistirse foi máis claro, aínda que non máis doado, porque a invasión do país
por tropas fascistas é máis evidente que a ditadura da armazón financeira
internacional. O nazismo foi vencido pola indignación de moitos, pero o perigo
totalitario nas súas múltiples variantes non desapareceu. Nin en aspectos tan burdos
como os campos de concentración (Guantánamo, Abu Gharaib), muros, valla,
ataques preventivos e "loita contra o terrorismo" en lugares xeoestratéxicos,
nin noutros moito máis sofisticados e tecnificados como a mal chamada
globalización financeira.
¡Indignádevos!, repite Hessel aos mozos. Recórdalles os
logros da segunda metade do século XX no terreo dos dereitos humanos, a
implantación da Seguridade Social, os avances do estado de benestar, ao tempo
que lles sinala os actuais retrocesos. Os brutais atentados do 11-S en Nova
York e as desastrosas accións emprendidas por Estados Unidos como resposta a
estes, están a marcar o camiño inverso. Un camiño que na primeira década deste
século XXI se está a percorrer a unha velocidade alarmante. De aí a alerta de Hessel
aos mozos. Co seu berro estalles a dicir: "Rapaces, coidado, loitamos por
conseguir o que tedes, agora tócavos a vós defendelo, mantelo e melloralo; non
permitades que volo arrebaten".
¡Indignádevos! Loitade, para salvar os logros democráticos
baseados en valores éticos, de xustiza e liberdade prometidos tras a dolorosa
lección da segunda guerra mundial. Para distinguir entre opinión pública e
opinión mediática, para non sucumbir ao engano propagandístico. "Os medios
de comunicación están en mans da xente podente", sinala Hessel. E eu
engado: ¿quen é a xente podente? Os que se apoderaron do que é de todos. E como
é de todos, é o noso dereito e o noso deber recuperalo ao servizo da nosa
liberdade.
Non sempre é doado saber quen manda en realidade, nin como
nos defender do atropelo. Agora non se trata de empuñar as armas contra o
invasor nin de facer descarrilar un tren. O terrorismo non é a vía axeitada
contra o totalitarismo actual, máis sofisticado que o dos bombardeiros nazis. Hoxe
trátase de non sucumbir baixo o furacán destrutor do "sempre máis",
do consumismo voraz e da distracción mediática mentres nos aplican os recortes.
¡Indignádevos!, sen violencia. Hessel incítanos á
insurrección pacífica evocando figuras como Mandela ou Martin Luther King. Eu
engadiría o exemplo de Gandhi asasinado precisamente en 1948, ano da Declaración
Universal dos Dereitos Humanos , da redacción dos cales foi
partícipe o propio Hessel. Como cantou Raimón contra a ditadura: “Digamos NON”.
Negádevos. Actuade. Para empezar, ¡Indignádevos!"
No hay comentarios:
Publicar un comentario
Grazas polo comentario